Matcha có hương vị thơm ngon và rất tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, nhiều người lo ngại về việc cơ thể sẽ bị thiếu máu nếu thường xuyên sử dụng loại đồ uống này.
Thời gian gần đây, matcha (bột trà xanh từ NhậtBản) dần trở thành cơn sốt đồ uống mới, được nhiều người trẻ đón nhận và ngày càng trở nên phổ biến. Thậm chí, nhu cầu sử dụng matcha toàn cầu tăng mạnh trong năm qua đã gây áp lực chưa từng có cho ngành công nghiệp trà xanh của Nhật Bản.
Các chuyên gia đã đưa những dự đoán về tình trạng thiếu matcha từ mùa thu năm ngoái. Fumi Ueki, Giám đốc Leaf Brand Group, đơn vị thành viên của Ito En - công ty trà lớn nhất Nhật Bản, cho biết lượng tiêu thụ matcha trên toàn cầu đã "đạt mức kỷ lục" vào năm 2024.
Hai thương hiệu trà xanh nổi tiếng ở thành phố Kyoto là Ippodo và Marukyu Koyamaen lần đầu tiên đưa ra mức giới hạn cho khách mua bột matcha. Nhiều cửa hàng tại Nhật Bản cũng ghi nhận tình trạng cháy hàng,Japan Times đưa tin.
Tuy nhiên,hiện nay có tin đồn lan truyền trên TikTok rằng uống matcha quá nhiều có thể làm giảm lượng sắt, thậm chí dẫn đến thiếu máu do thiếu sắt.
“Tôi mắc bệnh thiếu máu và lo lắng không biết matcha có nhiều caffeine hơn cà phê và cản trở quá trình hấp thụ sắt”, TikToker Yumi cho biết trong một video.
Trong một video có 2,8 triệu lượt xem, TikToker Kacey Ondimu cũng cho biết, cô đã chuyển từ trà matcha sang trà chùm ngây sau khi phát hiện ra rằng loại trà trước đây gây ra tình trạng thiếu sắt mãn tính cho mình.
Vậy thực hư ra sao?
Matcha là gì?
Matcha là một loại bột mịn được làm từ lá trà xanh, trồng trong bóng râm và sấy khô. Khác với các loại trà lá rời, matcha dạng bột giúp việc pha chế trở nên nhanh chóng và dễ dàng khi không cần ngâm, ủ. Mặc dù phổ biến dưới dạng trà hoặc latte, matcha cũng xuất hiện trong nhiều công thức và thực phẩm chế biến sẵn như kem, bánh quy.
Về mặt dinh dưỡng, matcha giàu chất chống oxy hóa và các hợp chất thực vật có tác dụng chống viêm, đồng thời có "sự kết hợp độc đáo giữa caffeine và L-theanine," mang lại "năng lượng tỉnh táo nhưng vẫn thư thái", theo chia sẻ của chuyên gia dinh dưỡng Sapna Peruvemba, hiện đang theo học tiến sĩ khoa học dinh dưỡng tại California qua bài đăng trên Health.com.
"Matcha mang đến nguồn năng lượng nhẹ nhàng mà không gây bồn chồn hay cảm giác mệt mỏi như cà phê", cô chia sẻ với tạp chíHealth. Một muỗng cà phê bột matcha - lượng đủ dùng để pha một cốc chứa khoảng 70-80mg caffeine, trong khi một ly cà phê chứa khoảng90mg.
Uống nhiều matcha có gây thiếu máu không?
Theo tham vấn y khoa từBS. Phạm Thị Nhi, BV Đa khoa Melatec, uống matcha giúp bạn thư giãn, tỉnh táo hơn, tốt cho hoạt động của tim mạch và đường ruột, góp phần hỗ trợ kiểm soát lượng đường máu, hỗ trợ duy trì cân nặng khỏe mạnh,... Hương vị thơm ngon cùng với những lợi ích nêu trên đã tạo nên sức hút lớn của matcha trên thị trường đồ uống. Tuy nhiên, vẫn nhiều người lo ngại về việc “uống nhiều matcha có gây thiếu máu không”.
Mối lo ngại này liên quan đến hợp chất chống oxy hóa tannin. Đây là một trong những thành phần có trong bột matcha và một số loại thực phẩm khác như cà phê, các loại trà,...
Nồng độ tanin trong matcha cao gấp nhiều lần so với bột trà xanh thông thường. Hợp chất này có thể làm giảm khả năng hấp thụ sắt của cơ thể và từ đó làm tăng nguy cơthiếu máu do thiếu sắt. Những trường hợp thiếu máu do thiếu sắt có thể gặp phải một số triệu chứng như mệt mỏi, chóng mặt, đau đầu,...
Như vậy, sự lo ngại “uống nhiều matcha có gây thiếu máu không” của nhiều người là hoàn toàn có cơ sở. Tuy không trực tiếp gây ra tình trạng thiếu máu do thiếu sắt nhưng matcha có thể gây ảnh hưởng đến việc hấp thụ sắt của cơ thể, nhất là khi bạn dùng matcha quá gần với bữa ăn.
Tuy nhiên, nguy cơ chỉ thực sự đáng lo ngại khi bạn uống quá nhiều và thường xuyên, uống sát giờ với các bữa ăn, kết hợp với chế độ ăn nghèo nàn sắt. Với các trường hợp có nguy cơ bị thiếu máu do thiếu sắt thì nên cẩn trọng hơn khi uống matcha.
Hướng dẫn uống matcha đúng cách
Nếu quá yêu thích loại đồ uống này, bạn không cần thiết phải loại bỏ matcha ra khỏi chế độ ăn uống mà chỉ cần sử dụng nó theo một cách hợp lý nhất. Những người bình thường có thể dùng khoảng 1 đến 2 ly matcha mỗi ngày. Điều quan trọng là không nên uống quá gần bữa ăn. Bạn có thể dùng matcha sau bữa ăn hoặc trước bữa ăn khoảng 1 đến 2 giờ, nhất là với bữa ăn có thực đơn bao gồm những loại thực phẩm giàu sắt.
Bên cạnh đó, để tăng cường khả năng hấp thụ sắt của cơ thể, bạn cũng có thể bổ sung thêm các loại thực phẩm có chứa nhiều vitamin C. Vitamin C có thể trung hòa các hợp chất như tanin để hỗ trợ quá trình hấp thụ sắt.
Khi uống matcha, bạn cũng cần lưu ý chỉ pha với lượng vừa phải để hạn chế dung nạp quá tanin và caffeine, từ đó có thể hạn chế tình trạng quá tải của dạ dày và hệ thần kinh. Bạn cũng không nên uống matcha khi đói để tránh tình trạng bị cồn cào trong dạ dày hoặc hiện tượng khó chịu, buồn nôn.
Những đối tượng cần lưu ý khi dùng matcha
Nếu là một trong những đối tượng dưới đây, bạn nên lưu ý khi uống matcha:
- Người đang bị thiếu máu do thiếu sắt, mẹ bầu hoặc phụ nữ đang cho con bú hoặc các trường hợp ăn chay trường có nhu cầu sắt cao hơn bình thường. Nếu thường xuyên uống matcha mà không điều chỉnh thời gian sử dụng thì những người này sẽ có thể tăng đáng kể nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt.
- Người cao tuổi và trẻ nhỏ cũng nên cẩn trọng khi dùng matcha quá nhiều. Nguyên nhân là bởi sắt rất cần thiết cho trẻ em và người già, trong khi đây là đối tượng dễ gặp phải tình trạng kém hấp thụ sắt.
- Người đang sử dụng sản phẩm bổ sung sắt hoặc thuốc chống đông máu hay các loại thuốc điều hòa huyết áp cũng nên thận trọng khi dùng loại đồ uống này. Một số hợp chất có trong matcha sẽ có thể tương tác với thành phần của thuốc làm giảm giảm hiệu quả hoặc tăng tác dụng phụ của thuốc. Người bệnh có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn chi tiết hơn.
Như vậy, bài viết đã giúp bạn giải đáp thắc mắc“uống nhiều matcha có gây thiếu máu không” và một số hướng dẫn giúp bạn uống đúng cách để không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Những đối tượng đặc biệt cũng nên lưu ý về liều lượng matcha có thể tiêu thụ mỗi ngày.
Nguyễn Phượng
